🐸 Yüksek Basınç Alçak Basınç 8 Sınıf

bH519o. İçeriğe atla8. Sınıf 1. ünitenin 2. konusu İklim ve Hava Hareketlerine ait 2. çalışma kağıdında yüksek basınç ve alçak basınç kavramları ve özellikleri üzerinde durduk. Özellikle alçak basınç ve yüksek basınç özelliklerini ve rüzgar oluşumunu pekiştirmek isteyenler için özel bir çalışma kağıdı hazırladım. Ayrıca gelme ihtimali düşük de olsa son zamanlarda Ölçme Değerlendirme Genel Müdürlüğünün hazırladığı örnek sorularda da sıkça vurgulanan DENİZ MELTEMİ ve KARA MELTEMİ üzerinde de ve Hava hareketleri konusunda eksikleriniz varsa aşağıda konu anlatımının videosu var. Tekrar kanalımıza abone olmayı ÖnizlemesiKazanımlar İklim ve Hava HareketleriÖnerilen Süre 6 ders saatiKonu / Kavramlar İklim, iklim bilimi, iklim bilimci, küresel iklim İklim ve hava olayları arasındaki farkı İklim biliminin klimatoloji bir bilim dalı olduğunu ve bu alanda çalışan uzmanlara iklim bilimci klimatologadı verildiğini KBİndirme Linki8. SINIF 1. ÜNİTE İKLİM VE HAVA HAREKETLERİ 2. ÇALIŞMA KAĞIDI İNDİRCEVAP ANAHTARIİKLİM VE HAVA HAREKETLERİ 2. ÇALIŞMA KAĞIDI CEVAP ANAHTARIYazı dolaşımı İklim Ve Hava Hareketleri Hava Olayları Dünyayı dıştan saran hava katmanına atmosfer adı verilir. Atmosferde yaklaşık %50 azot gazı %21 oksijen gazı %1 oranında ise diğer gazlar su buharı, karbondioksit vb. bulunur. Atmosferde meydana gelen değişimlere hava olayı denir. Hava olayları ile ilgilenen ve buna bağlı olarak tahminlerde bulunan bilim dalına meteoroloji denir. Meteoroloji ile ilgilenen bilim insanlarına ise meteorolog denir. Belirli bir bölgede ve kısa süre içerisinde etkili olan hava olaylarına hava durumu denir. Hava durumunu belirtmek için kullanılan terimler şunlardır ;açık ,sıcak, soğuk, çok bulutlu ,kuvvetli yağmurlu ,sağanak yağışlı, karla karışık yağmurlu, kar yağışlı vb. Rüzgar Yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru gerçekleşen yatay hava hareketlerine rüzgar denir. Rüzgarlar basınç farkı ile oluşur. Yüksek Basınç Alanı Isı vererek sıcaklığı azalan havanın yoğunluğu artar. Bu durum havanın yeryüzüne yaptığı basıncı arttırır ve yüksek basınç alanını oluşturur. Yüksek basınç alanında sıcaklık azdır. Alçak Basınç Alanı Isı alarak sıcaklığı artan havanın yoğunluğu azalır. Bu durumda havanın yeryüzüne uyguladığı basınç azalır ve alçak basınç alanı oluşur. Alçak basınç alanında sıcaklık fazladır. * Rüzgarın hızını kuvvetini ve yönünü ölçmekte kullanılan aletlere anemometre denir. Atmosferin içerdiği su buharı miktarına nem denir. Havanın nemini ölçmek için kullanılan alete higrometre denir. Havadaki nemi oluşturan su buharı yoğunlaşarak yağmur, kar, dolu, çiğ, kırağı ve sis şeklinde yeryüzüne düşer. Yağmur Atmosferdeki su buharının yoğunlaşması sonucu oluşan yağışın sıvı şeklinde yeryüzüne düşmesine yağmur denir. Kar Atmosferdeki su buharının buz kristalleri şeklinde yeryüzüne düşmesine kar denir. Dolu Hava içerisindeki su buharının aşırı soğuma nedeniyle aniden yoğunlaşır ve donar bu yağış şekline dolu denir. Çiğ Yeryüzüne yakın su buharının soğuk nesneler üzerinde yoğunlaşması sonucu su damlacıkları oluşur. Bu olaya çiğ denir. Kırağı Yeryüzüne yakın su buharının sıvı hale geçmeden direkt buz kristallerine dönüşmesine kırağı denir. Sis Atmosferin yeryüzüne yakın kısımlarındaki su buharının yoğunlaşmasıyla oluşan buluta sis adı verilir. İklim Dünyanın herhangi bir bölgesinde uzun yıllar boyunca gözlenen hava olaylarının ortalamasına iklim denir. Bir bölgenin iklimi en az 35 40 yıllık hava olaylarının ortalamasına bakılarak değerlendirilir. * İklimi inceleyen bilim dalına Klimatoloji denir. * İklimle uğraşan bilim insanlarına ise klimatolog denir. * İklimi belirtmek için kullanılan terimler şunlardır; yazları sıcak ve kurak kışlar ılık ve yağışlı vb. Ülkemizde başlıca üç büyük iklim çeşidine rastlanır. Bunlar Akdeniz iklimi Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Karadeniz iklimi Karadeniz kıyılarında görülen bu iklim, her mevsim yağışlı ve denizin termal özelliklerine sahip ılıman bir iklimdir. Karasal iklim Kışlar çok soğuk geçer ve uzun sürer. Yazlar ise sıcaktır. Küresel İklim Değişikliği Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan sera gazları güneş ışınlarının yeryüzüne çarpıp geri dönmesini engellemektedir. Bu olaya sera etkisi denir. Sera etkisiyle yerkürenin sıcaklığının artmasına küresel ısınma denir. Küresel ısınma sonucunda * İklimler değişir. * Buzullar erir. * Deniz suyu seviyesi artmaktadır. * Canlılar yok olur. * Hava kirliliği olur. * Çölleşme ve kuraklıklara neden olur. * Küresel ısınmaya sebep olur. * Sel ve fırtına gibi olaylar meydana gelir. Bu yazıda neler okuyacaksınız?A- İklim nedir ?İklimi Etkileyen FaktörlerB- Hava Olayları Nelerdir ?RüzgarYağış ÇeşitleriHava Olaylarının Yeryüzü Şekillerine EtkisiC- İklim ve Hava Olayları Arasındaki FarklarD- İklim DeğişikliğiE- İklim Değişikliğini Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır ? İklim ve Hava Hareketleri Önerilen Süre 6 ders saati Konu / Kavramlar İklim, iklim bilimi, iklim bilimci, küresel iklim değişiklikleri İklim ve hava olayları arasındaki farkı açıklar. İklim biliminin klimatoloji bir bilim dalı olduğunu ve bu alanda çalışan uzmanlara iklim bilimci klimatolog adı verildiğini söyler. A- İklim nedir ? Yeryüzünün bir kısmında uzun yıllar boyunca gözlenen hava olaylarının ortalamasına iklim denir. Dünya’nın farklı bölgelerinde farklı iklimler gözlemlenir. Kutup iklimi, ekvatoral iklim, karasal iklim, çöl iklimi gibi iklim çeşitleri bulunmaktadır. Türkiye üzerinde Akdeniz, Karadeniz ve karasal iklim görülür. Dünya üzerinde iklimler zamanla değişmektedir. İklimle uğraşan bilim dalına klimatoloji iklim bilimi denir. İklimle uğraşan bilim insanlarına klimatolog İklim bilimci denir. İklimi Etkileyen Faktörler Ekvatora olan uzaklığı Bitki örtüsü Yeryüzü şekilleri Denize uzaklığı Denizden yüksekliği B- Hava Olayları Nelerdir ? Dünya etrafını atmosfer hava küre sarmıştır. Atmosferin % 78’i azot, % 21’i oksijen, % 1’i karbondioksit, su buharı ve diğer gazlar oluşturmaktadır. Havada meydana gelen sıcaklık farkından ve havadaki nem su buharı kaynaklanan olaylara hava olayları denir. Hava olayları ve hava olaylarının canlılara ve çevreye etkilerini inceleyen bilim dalına meteoroloji, hava olayları uzmanına ise meteorolog denir. Hava olaylarının ölçülmesinde kullanılan araçlar Nemölçer Higrometre Barometre Basınç ölçer Termometre Sıcaklık ölçer Not Hava olaylarının temel sebebi havadaki nem ve sıcaklık farkıdır. Havadaki nem yağışları, sıcaklık farkı ise rüzgarı oluşturur. Rüzgar Yatay yönde meydana gelen hava hareketine rüzgar denir. Sıcak hava bulunan alanda hava yoğunluğu azdır, alçak basınç alanı meydana gelir. Alçak basınç alanında yükselici hava hareketi oluşur. Soğuk havanın bulunduğu alanda hava yoğunluğu fazladır, yüksek basınç alanı meydana gelir. Yüksek basınç alanında alçalıcı hava hareketi oluşur. Rüzgar yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru oluşur. Not Bulut ve yağış alçak basınç bölgesinde gerçekleşir. Rüzgar oluşumu Sıcak hava ile soğuk havanın yere yakın bölgelerde yer değiştirmesi sonucu dönen rüzgarlar meydana gelir. Dönerek ilerleyen rüzgara hortum denilir. Hortumun küçüğü şeytan kulesi, büyüğüne ise kasırga denir. Kasırganın sürati 118 km/h’den fazladır. Kasırga > Hortum > Şeytan kulesi Yağış Çeşitleri Havadaki su buharına nem denir. Yağışın oluşmasında en büyük etken havadaki nemdir. Yağışlar yağmur, kar, dolu, çiy, kırağı ve sistir. Yağmur, kar, dolu gökyüzünde oluşurken, çiy, sis ve kırağı yeryüzünde oluşur. 1. Yağmur Havadaki nem yoğuşarak su damlacıklarını oluşturur. Küçük su damlacıkları bulutu oluşturur. Bulutlarda bulunan su damlacıkları soğuk hava ile beraber birleşerek büyük su damlalarına dönüşür. Ağırlaşan su damlaları yağmur olarak yeryüzüne iner. 2. Kar Bulut içerisindeki su damlacıkları soğuk havanın etkisiyle buz tanelerine dönüşerek kar meydana gelir. 3. Dolu Yağmurla oluşan su damlaları fırtınanın etkisi ile beraber donar, buz kütlesine dönüşür ve dolu meydana gelir. 4. Kırağı Çok soğuk havalarda görülür. Havanın aniden soğumasıyla birlikte havadaki nem kırağılaşarak gazdan katıya kırağı meydana gelir. 5. Çiy Havanın soğumasıyla birlikte havadaki nem yoğuşarak su damlacıkları oluşturur. Buna çiy denir. 6. Sis Yeryüzüne yakın yerde havadaki su buharının yoğuşarak küçük su damlacıkları oluşturması ile sis oluşur. Hava Olaylarının Yeryüzü Şekillerine Etkisi Hava olayları yeryüzü şekillerinde değişikliği neden olur. Peri bacaları Rüzgar ve su etkisiyle Mantar kayalar Kumullar Buzul vadileri C- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Farklar İklim geniş bir bölgede, hava olayları dar bir alanda görülür. İklim uzun zamanda görülen hava olaylarının ortalamasıdır, hava olayları kısa zamanda görülür. İklim kesin, hava olayları tahminidir. İklimde değişkenlikler azdır, hava olaylarında değişkenlik fazladır. İklimi araştıran bilim dalı klimatoloji, hava olaylarını araştıran bilim dalı meteorolojidir. İklimle uğraşan uzman kişiye iklim bilimce klimatolog, hava olayları uzmanına meteorolog denir. İklim en az 30-35 yıllık hava durumu verisi ile belirlenir, hava olayları günün belirli zamanlarında ve saatlerinde yapılan gözlemlerle belirlenir. Not Sorularda güneşli, rüzgarlı, karlı, bulutlu gibi anlık olayları belirten ifadeler hava olayı için, sıcak, soğuk, kurak, yağışlı gibi ifadeler iklim için kullanılır. D- İklim Değişikliği Dünya üzerinde insanların faaliyetleri sonucu iklimlerde değişmeler meydana gelmeye başlanmıştır. Atmosfere salınan sera gazları hava sıcaklığının artmasına buda iklim değişikliğine neden olmaktadır. Sera gazlarının salınımı sonucu küresel ısınma meydana gelir. Küresel ısınma ile buzullar erimekte, deniz seviyelerinde artış oluşmaktadır. Mevsimsel değişiklikler ile beraber sel, kasırga gibi doğal afetler daha sık yaşanmaktadır. Fosil Yakıtlar Kömür, petrol, doğal gaz → CO2 → Sera etkisi → Küresel ısınma → İklim değişikliği ve doğal afetler E- İklim Değişikliğini Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır ? Yenilenemez enerji kaynakları Fosil yakıtlar, nükleer enerji yerine, yenilenebilir enerji kaynakları Rüzgar, güneş, hidroelektrik … kullanılmalıdır. Enerji tasarrufu yapılmalıdır. Enerji tasarrufu sağlayan A sınıfı elektrikli araçlar kullanılmalıdır. Atıkların içerisinde geri dönüşümü mümkün olanlar kağıt, metal, plastik, cam …, geri dönüştürülerek doğal kaynakların kullanımı azaltılmalıdır. Binalarda ısı yalıtımı yapılmalıdır. Ormanlar ve yeşil alanlar korunmalıdır. Ağaçlandırma çalışmaları yapılmalıdır. İnsanlar küresel ısınma ve çevrenin korunması konusunda bilgilendirilmelidir. Fen ve teknoloji dışında, sinema, fantastik edebiyat ve tarih sevdalısı, sıkı bir Yüzüklerin Efendisi hayranı. İklim ve Hava Hareketleri Atmosfer, Su Buharı ve Hava Olayları Bir gezegeni veya uyduyu çevreleyen gaz tabakalarının belirli bir katmanına atmosfer denir. Atmosfer, gezegenin ya da uydunun, gaz moleküllerini kütle çekim kuvveti ile kendine doğru çekmesi sonucu oluşur. Nefes aldığımızda içimize çektiğimiz hava atmosferin bir parçasıdır. Atmosferimizi oluşturan havanın %78’i azot, %21’i solunum yapmamız için gerekli olan oksijendir. Atmosferimizin geriye kalan %1’lik kısmı ise su buharı, karbondioksit, metan ve ozon gibi gazlardan oluşur. Havanın Bileşenleri Havadaki su buharının yükselip gökyüzünde yoğunlaşması sonucu yağışlar meydana gelir. Hava sıcaklığına ve havadaki su buharı, diğer adıyla nem miktarına bağlı olarak gerçekleşen yağmur, kar ve rüzgâr gibi olaylara hava olayları adı verilir. Basıncın Hava Olaylarına Etkisi Hava basıncındaki değişimler, hava olaylarını etkileyen temel etmenlerden biridir. Dünya üzerinde Ekvator’a yakın bölgeler güneş ışığını dik açıya yakın bir açıyla alır. Bu nedenle, bu bölgelerde hava daha sıcaktır. Isınan hava genleşir ve hacmindeki artış nedeniyle yoğunluğu ve basıncı azalır. Bunun sonucunda bu bölgelerde alçak basınç alanları oluşur. Alçak basınç alanlarında, düşük yoğunluktaki hava yükselerek tekrar yoğunlaşır ve yeryüzüne yağış olarak iner. Bu nedenle, alçak basınç alanlarında yağmurlu ve bulutlu hava durumu gözlenir. Güneş ışığının daha eğik bir açıyla düştüğü kutuplara yakın bölgelerde ise güneş ışığı daha geniş bir alana yayılır. Bu nedenle bu bölgelerde hava daha soğuktur. Soğuk hava büzülerek alçalır ve yoğunlaşır. Hava basıncının artmasıyla bu bölgelerde yüksek basınç alanları oluşur. Yüksek basınç alanlarında hava yeryüzüne yaklaştıkça ısınır ve gökyüzünde yoğunlaşma meydana gelmez. Bu nedenle bu bölgelerde güneşli ve sakin hava durumu gözlenir. Dünya'da yüksek ve alçak basınç alanları Basınç farkı dolayısıyla havanın yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru hareketiyle rüzgârlar oluşur. Basınç farkının artması rüzgârın şiddetini de arttırır. Ekvator ile kutup bölgelerinde alçak ve yüksek basınç alanları oluştuğu gibi, bu durum daha küçük bölgelerde de meydana gelebilir. Örneğin; Türkiye üzerinde kutuplara daha yakın olan Karadeniz Bölgesi çevresinde yüksek basınç alanları oluşurken, Ekvator’a yakın Akdeniz Bölgesi çevresinde alçak basınç alanları gözlenebilir. Rüzgarlar Atmosferdeki basınç değişimleri nedeniyle havanın yatay hareketlerine rüzgâr adı verilir. Rüzgârın esiş yönü, yüksek basınç olan bölgeden alçak basınç olan bölgeye doğrudur ve iki bölge arasındaki basınç farkı, havanın akış hızını yani rüzgârın hızını belirler. Rüzgârlar hızlarına göre gruplandırılır ve farklı farklı isimler alır. Deniz kenarında farklı yüzey sıcaklıklarına sahip deniz ve kıyı arasında oluşan rüzgârlara meltem adı verilir. Deniz meltemi, gündüz deniz yüzeyindeki, yoğunluğu daha fazla olan serin havanın karaya doğru hareket etmesi sonucu oluşur. Deniz Meltemi Kara meltemi ise gece toprak yüzeyindeki, yoğunluğu daha fazla olan serin havanın denize doğru hareket etmesi sonucu oluşur. Kara Meltemi Saatteki hızı 90 ile 120 kilometre arasında olan rüzgârlara ise fırtına denir. Fırtınalar, ince ağaç dallarının kırılmasına ve arabaların yoldan çıkmasına neden olabilir. Hızı saatte 120 kilometreden büyük olan rüzgârlara kasırga adı verilir. Kasırgalar; bitki örtüsünde, yerleşim yerlerinde büyük tahribata yol açar ve daha çok ekvatoral bölgelerde gözlenir. Kasırga oluşumunu havadaki nem oranı, okyanus suyu sıcaklığı, rüzgâr hızı ve konum etkiler. Okyanus suyu sıcaklığı arttığında su yüzeyindeki buharlaşma da artar. Okyanus yüzeyinde bulunan ve sıcaklığı gittikçe yükselen hava, su buharıyla birlikte dönerek yükselir. Yükselen hava, soğuk bölgelerde aniden yoğunlaşır ve tekrar yeryüzüne doğru hareket eder, yağışlar gözlenir. Bu döngünün devam etmesiyle hızlanan hava akışı kasırgaları oluşturur. Kasırga sırasında havadaki nem oranının gittikçe artmasıyla hortumlar oluşabilir. Hortumlar, etki alanları küçük olmasına rağmen, yıkıcılığı çok yüksek rüzgârlardır. Hortum Yağış Türleri Yeryüzünde bulunan su, buharlaşma ve yoğunlaşma olayları nedeniyle devamlı bir döngü içerisindedir. Su kaynaklarındaki su buharlaşarak atmosfere yükselir. Atmosferde hava sıcaklığının düşmesiyle yoğunlaşarak katı ya da sıvı hâlde yeryüzüne iner. Atmosferdeki su buharının sıvı ya da katı hâlde yeryüzüne düşmesine yağış denir. Yağmur-Kar-Dolu Bulutları oluşturan su buharının bir kısmı havanın soğumasıyla sıvıya dönüşür. Oluşan su damlacıklarının birleşip ağırlaştıktan sonra yeryüzüne inmesiyle gözlenen yağış türüne yağmur denir. Bu su damlacıklarının, sıcaklığın 0 oC’un altına düşmesi sonucu buz kristallerine dönüşerek yeryüzüne inmesiyle meydana gelen yağış türü ise kar olarak adlandırılır. Bazen bulutlarda oluşan su damlacıkları dikey hava hareketleri nedeniyle sıcak bölgeden soğuk bölgelere taşınır ve donar. İri buz tanelerine dönüşerek yeryüzüne düşmesiyle dolu yağışı gözlenir. Çiy ve Kırağı Yeryüzünde sürekli olarak buharlaşma gerçekleştiği için, havada her zaman bir miktar su buharı bulunur. Hava sıcaklığı, havadaki su buharının, diğer adıyla nemin oranını belirleyen temel etkendir. Havadaki nem oranı, günün hangi saatinde olduğumuza ve bulunduğumuz bölgeye göre değişir. Örneğin; kutuplar gibi soğuk iklime sahip bölgelerde havadaki nem oranı çok az iken, Ekvator gibi tropikal bölgelerde buharlaşma fazla olduğu için havadaki nem oranı da oldukça fazladır. Hava sıcaklığının çok fazla olduğu öğle saatlerinde, artan buharlaşma ile birlikte havadaki nem oranı da artar. Güneş kaybolduğunda, hava sıcaklığı azalır ve yeryüzü soğur. Bundan dolayı, havanın yere temas eden kısmındaki nem ısı kaybederek yoğunlaşır. Nem ısı kaybederek sıvı hâle geldiğinde çiy; daha çok ısı kaybedip katı hâle geçtiğinde kırağı oluşur. Sis Nemli ve ılık havanın, daha soğuk hava kütlesiyle karşılaşması sonucu, su buharı su taneciklerine dönüşerek yoğunlaşır. Bu yoğunlaşma yeryüzüne yakın yerlerde gerçekleştiğinde sis oluşur. Sis, özellikle havanın soğumaya başladığı aylarda, nem oranı yüksek bölgelerde etkili olur. Ülkemizde Karadeniz ve Marmara Denizi kıyılarının iç kesimlerinde sis yoğun olarak gözlenir. Hava Tahmininin Önemi Hava olaylarının değişimi günlük yaşantımızı etkiler. Örneğin bizler günümüzü nasıl geçireceğimizi planlarken hava durumunu göz önünde bulundururuz. Denizciler denize açılmadan önce, pilotlar uçuş öncesinde ve çiftçiler de toprağı ekip biçmeden önce yapılan hava tahminlerini göz önünde bulundururlar. Bu nedenle, havanın durumunun nasıl olacağının önceden tahmin edilebilmesi çok önemlidir. Atmosferdeki sıcaklık değişimlerini ve çeşitli hava olaylarını inceleyerek hava tahminleri yapan bilim dalına meteoroloji denir. Meteoroloji ile uğraşarak hava tahminleri yapan kişilere ise meteorolog adı verilir. Meteorologlar, gece ve gündüz sıcaklıklarının nasıl olacağı, alçak ve yüksek basınç etkisinin ne şekilde hissedileceği gibi tahminlerde bulunur. İklim Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca gözlenen hava olaylarının ortalamasına iklim denir. Dört mevsim boyunca bir bölgedeki ortalama hava sıcaklığı ve yağış miktarı, o bölgenin iklimini belirler. Bölgenin sıcaklığını ve yağış miktarını ise Ekvator’a yakınlık, rüzgârlar, yeryüzü şekilleri ve okyanus akıntıları gibi birçok faktör belirler. Bu yüzden Dünya’nın farklı bölgelerinde farklı iklimler görülür. İklim bilimi anlamına gelen klimatoloji, yeryüzünde görülen iklim tiplerini inceleyen bilim dalıdır. İklimi çalışan bilim insanlarına iklim bilimci klimatolog denir. İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark İklim Hava Olayları Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca gözlenen hava olaylarının ortalamasıdır. Belirli ve kısa bir zaman içinde küçük bir bölgede meydana gelen hava olaylarıdır. Hava olaylarının 30 - 35 yıllık ortalama değerleriyle belirlenir. Tahmine dayalıdır. Saatlik ve günlük gözlemlerle tahmin edilir. İklim bilimi, yeryüzünde görülen iklim tiplerini ve iklimi oluşturan etmenleri inceleyen bilim dalıdır. Meteoroloji, hava olaylarını inceleyen ve hava tahminleri yapan bilim dalıdır. iklimi çalışan bilim insanlarına iklim bilimci klimatolog denir. Hava olaylarını çalışan bilim insanlarına meteorolog denir. Kaynak EBA İklim ve Hava HareketleriÖnerilen Süre 6 ders saatiKonu / Kavramlar İklim, iklim bilimi, iklim bilimci, küresel iklim İklim ve hava olayları arasındaki farkı İklim biliminin klimatoloji bir bilim dalı olduğunu ve bu alanda çalışan uzmanlara iklim bilimci klimatolog adı verildiğini konuyu Youtube kanalımız üzerinden kanalımıza abone olmayı unutmayın. İyi bölümü altı temel başlık altında inceleyeceğiz. BunlarAtmosferin YapısıHava OlaylarıHava Olaylarına Neden Olan DeğişkenlerSıcaklıkNemAlçak ve Yüksek Basınç AlanıRüzgarİklimHava Olayları ve İklim Arasındaki FarklarKüresel İklim DeğişikliğiAtmosferin YapısıDaha önceki yıllarda Fen Bilimleri dersinde Dünya’nın katmanlardan oluştuğunu öğrenmiştik. Bu katmanlarınAtmosfer Hava KatmanıHidrosfer Su KatmanıYer KatmanıAtmosfer Hava Katmanı Dünyamızı dıştan sararak bir tabaka oluşturur. Canlıların yaşaması için gazlar bulunduran atmosferde meydana gelen değişimler ise hava olaylarını olaylarına geçmeden önce atmosferimizin içerisinde hangi gazlar var inceleyelimAtmosferimizde en çok %78 ile en çok bulunan gaz Azot Ntur. Daha sonra %21 ile yaşam için temel solunum kaynağı olan Oksijen O2 bulunur. İnsan faaliyetleri veya doğa olayları sebebi ile zamanla oranları değişebilen gazlar ise su buharı, argon, karbondioksit, neon, helyum, metan, kripton, hidrojen, ozon ve ksenon gibi oluşumu konusunu anlatırken giriş olarak Türkiye’den İzmir, Ankara; Avustralya’dan Kanberra; Brezilya’dan Sao Paulo kentlerinin hava durumlarını için hava durumu Güneşli ve Parçalı bulutlu arasıAnkara için hava durumu Güneşli ve Parçalı Bulutlu arasıKanberra için Sağanak yağışlıSao Paulo için hava durumu ise Çok Bulutlu ve PusluBelirli bir bölgede kısa süre geçerli olan atmosfer değişimlerine Hava Olayları önemli nokta bir bölgede gerçekleşir İzmir, Ankara, Kanberra, Sao Paulo …. vbKısa Sürede geçerli Yani uzun yıllar boyunca değil de saatlik, 1 gün, 1 hafta arası geçerli olan bugünkü hava durumuna baktığınızdaHava yağmurlu evden çıkarken şemsiye almayı unutmaHava çok soğuk sıkı giyin dışarı hava çok sıcak montu almasam da ifadeler durumu için arama motoruna izmir hava durumu yazarsak çeşitli görseller ile karşılaşırızHava durumunu incelediğimizde havanın sıcaklığı saat 1700de 5 derece ve parçalı bulutlu olduğunu görürüz. Hava durumunu incelerken rüzgar hızı, yağış ihtimali ve nem gibi faktörlerinde bulunduğunu görürüz. Bu faktörler hava durumunu belirleyen temel bilgilere ulaşmamızı sağlayan bilim dalına meteoroloji denir. Bu bilim dalıyla ilgilenen bilim insanlarına ise meteorolog olaylarını inceleyen bilim dalına meteoroloji, hava olayları ile ilgilenen bilim insanına ise meteorolog adı OLAYLARINA NEDEN OLAN DEĞİŞKENLERSıcaklık Termometre ile ölçülür. Birimi CCelsiyus, KKelvin veya FFahrenayt’ Bir yerdeki veya ortamdaki bulunan su buharına denir. Higrometre ile Barometre ile Anemometre ile içerisinde hava olaylarına neden olan değişkenler dört tanedir. Bu oranların değişmesi hava olaylarının olmasına sebep durumuna baktığımız zaman ilk inceleyeceğimiz SICAKLIKTIR. Siz de bulunduğunuz yerin hava durumunu arama motoruna yazdığınız zaman ilk dikkatinizi çeken sıcaklık değeri oluşumu konusunda GÜNEŞ IŞINLARI BİR YERE DİK ve DİKE YAKIN AÇILARLA GELİYORSA o bölgenin SICAKLIK değerinin yüksek olacağını içerisinde en yüksek sıcaklık ÖĞLE SAATLERİNDE, yıl içerisinde en yüksek sıcaklık ise YAZ MEVSİMİNDE madde taneciklerinin atom, molekül ortalama kinetik hareket enerjisinin bir ile genellikle Celsius °C, Fahrenheit °F veya Kelvin °K olarak bilinir. Bizim en çok kullanacağımız ise Celsius °C durumunu ifade ederkenBugün İzmir’in ortalama sıcaklığı 32 derece ve hava olayları ile ilgili bilmeniz gereken en önemli noktaBir yerin sıcaklığı yüksek ise o ortamda bulunan gazların yoğunluğu azalır ve ortamda bulunan gazlar yukarı doğru hareket eder. Sıcaklık arttıkça ortamda bulunan atmosfer gazı miktarı da açıklamanın en güzel örneğini aşağıdaki hareketli fotoğraf anlatıyor. Fırından yeni çıkan ekmeklerin üzerine poşet örtülüyor. Ekmeklerin sıcak olması dolayısı ile etrafındaki hava ısınıyor. Hava ısındıkça yoğunluğu azaldığı için yukarı doğru hareket NEMAtmosferin içerdiği su buharı miktarına nem adı ölçen araçlar HİGROMETRE ve nem yüksek ise yağış ihtimali fazladır. Havadaki nem az ise yağış ihtimali – ALÇAK VE YÜKSEK BASINÇ ALANLARIAtmosferimizde bulunan Azot, Oksijen, Karbondioksit, Su Buharı vb... gazların ağırlıklarından dolayı yaşadığımız alan yani yeryüzünde basınç oluşmasına neden şu şekilde düşünebilirsiniz. Sınıfınızı, çalışma alanınızı uzun süre havalandırmadan orada yaşarsanız sürekli soluk alıp verdiğiniz için oradaki gaz oranını yükseltmiş olursunuz. Dışarıdan bir arkadaşınız veya aile üyelerinden birileri odaya girdiğinde muhtemelen odanın kötü koktuğunu, nefes alamadığını ve o ortamın havalandırılması gerektiğini oluşan basınç ise bulunduğumuz yere göre farklılık gösterir. Bazı alanlarda çok fazla miktarda atmosfer gazı vardır bazı alanlarda daha az atmosfer gazı vardır. Bu azlık ve çokluğa göre bazı yerler alçak basınç alanı bazı yerler ise yüksek basınç alanı verdiğimiz örneğe geri dönersek odanızda çok fazla miktarda gaz olduğu için Odanız – Yüksek Basınç Alanı, Dışarıda odanıza göre daha az yoğunlukta gaz olduğu için Dışarısı da Alçak Basınç Alanı yeryüzünde gaz oranı fazla ise Yüksek Basınç Alanı, gaz oranı az ise Alçak Basınç Alanı olarak adlandırılır. Şimdi Yüksek Basınç Alanı ve Alçak Basınç alanlarının temel özelliklerine göz ve Alçak Basıncın özelliklerine geçmeden önce SICAKLIĞIN bir ortamdaki basıncı değiştirdiğini ortamın sıcaklığı yüksek ise oradaki atmosfer gazları yukarı doğru hareket eder. O ortamdaki gaz miktarı ortamın sıcaklığı düşük ise oradaki atmosfer gazları aşağı doğru hareket eder. O ortamdaki gaz miktarı artar.,Unutmayalım Alçak ve Yüksek basınç kavramlarını anlamak için Dünya’nın YERYÜZÜyani yaşadığımız yer ve ATMOSFERDEN oluştuğunu BASINÇ ALANISoğuyan havanın yeryüzüne inerek gaz yoğunluğunu arttırması sonucu YÜKSEK BASINÇ ALANI oluşur. Yeryüzündeki gaz miktarı gittikçe artar.*** Yüksek Basınç Alanının YERYÜZÜNDE BULUNAN GAZ MİKTARI DIŞINDAKİ bütün özellikleri HAVA HAREKETİ VARDIR. SOĞUYAN HAVA YERYÜZÜNE İNMİŞTİR. BU YÜZDEN HAVA YERYÜZÜNDE DAHA YOĞUNDUR. HAVA SICAKLIĞI ALÇAKTIRDÜŞÜKTÜR.HAVA BULUTLULUĞU ALÇAKTIRAZDIR. HAVA NEM ALÇAKTIR. AZDIR – YAĞMUR OLASILIĞI AZDIR/ALÇAKTIR.BU BÖLGEDEN ALÇAK BASINÇ ALANINA DOĞRU HAVA HAREKET EDER. YANİ RÜZGAR YÜKSEK BASINÇ ALANINDAN ALÇAK BASINÇ ALANINA DOĞRU HAREKET BULUNAN GAZ MİKTARI ileALÇAK BASINÇ ALANI ISINAN havanın yeryüzünden uzaklaşıp gökyüzüne doğru hareket etmesiyle YÜKSEK BASINÇ ALANI oluşur. Yeryüzündeki gaz miktarı gittikçe bölgelere oranla daha az atmosfer gazı içerdiği için bu bölge ALÇAK BASIN ALANIDIR. *** Alçak Basınç Alanının YERYÜZÜNDE BULUNAN GAZ MİKTARI DIŞINDAKİ bütün özellikleri YÜKSELEREK GÖKYÜZÜNE DOĞRU HAREKET ETMİŞTİR. YANİ YÜKSELİCİ HAVA HAREKETİ VARDIR. Isınan hava yükselirHAVA SICAKLIĞI BULUTLULUĞU YÜKSEKTİR. Yükselen hava soğuyarak yukarı doğru çıkarak bulutları NEM YÜKSEKTİR. YAĞIŞ OLASILIĞI BÖLGE YÜKSEK BASINÇ ALANLARINDAN HAVA AKIMI RÜZGAR BULUNAN GAZ MİKTARI İLEISINAN HAVA NEDEN YUKARI ÇIKAR?HATIRLAYALIM Saf bir maddenin birim HACİMDEKİ KÜTLESİNE yoğunluközkütle özkütle maddenin KÜTLE ve HACMİNE bağlı olduğunu öğrenmiştik. Yoğunluk KÜTLENİN HACME bölünmesi ile bulunur. Yoğunluğun diğer ismi maddeninKÜTLESİ SABİT KALIR HACMİ ARTARSA YOĞUNLUĞU SABİT KALIR HACMİ AZALIRSA YOĞUNLUĞU üzerinde yüzen maddelerin yoğunluğu suyun yoğunluğundan daha küçük, suya batan cisimlerin yoğunluğu ise suyun yoğunluğundan daha Sıcak bölgelerde Isı alarak genleşen havanın hacmi artar fakat kütlesi aynı olduğu için yoğunluğu azalır. Yoğunluğu azalan hava da yükselmeye başlar. Bu yüzden sıcak bölgelerin alçak basınç alanı oluşturma ihtimali daha bölgelerde ise tam tersi gerçekleşir. Soğuyan havanın hacmi azalır. Yoğunluğu bu sebep ile artar. Ve yeryüzüne doğru inmeye başlar. Alçalcı hava hareketi görüldüğü için bu bölgede YÜKSEK BASINÇ açıklamak için sıcak hava balonlarını inceleyebiliriz. Sıcak hava balonlarında yükseğe çıkmak için balon içerisindeki hava ısıtılır ve sıcaklığı artar. Sıcaklığı artan balon içerisindeki hava yükselici hareket yapar ve balon daha yukarı çıkar. Balonun yukarı çıkmasının sebebi ısıtılan balonun hacmi artar kütlesi sabit kaldığı için yoğunluğu azalır ve yükselici hava hareketi tersi durumda aşağıya inmek istendiğinde balon içerisindeki gaza daha az ısı verilir ve balon alçalmaya başlar. Balonun alçalmasının sebebi soğutulan balonun hacmi azalır kütlesi sabit kaldığı için yoğunluğu artar ve alçalıcı hava hareketi ve Yüksek Basıncı giriş yaparken fırıncının sıcak hava balonu da buna benzer bir Basınç Alanı ve Yüksek Basınç Alanını ve özelliklerini öğrendik. Rüzgar ise bu iki alan arasındaki hava akımlarını ifade eder. Sizin de tahmin edeceğiniz üzereHava Akımı – YÜKSEK BASINÇ ALANINDAN ALÇAK BASINÇ ALANINA DOĞRUDUR. Yani Rüzgar Yatay yönlü hava HAVA SICAKLIĞININ AZ yüksek basınç alanı olduğu yerden HAVA SICAKLIĞININ FAZLA alçak basınç alanı olduğu yere doğru göreceğiniz üzereEğer iki ortam arasındaki SICAKLIKLAR EŞİT ise RÜZGAR yok denecek kadar iki ortam arasındaki SICAKLIK FARKI ne kadar FAZLAYSA RÜZGAR ŞİDDETİ de o kadar iki ortam arasındaki BASINÇ FARKI NE KADAR FAZLAYSA RÜZGAR ŞİDDETİ de o kadar En kuvvetli rüzgar basınç farkının en fazla olduğu şehirler arasında oluşur. Bu nedenle,D şehrinden A şehrine doğru veyaB şehrinden A şehrine doğru kuvvetli rüzgar oluşma ihtimali yüksektir. Basınç farkları Rüzgar D veya B şehrinden A şehrine doğru eser. Hava Basıncın fazla olduğu yerden az olduğu yere doğru hareket şehrinden D veya B şehrine doğru rüzgar Rüzgarın oluşmaması için iki şehrin atmosfer basınçlarının birbirine eşit veya yakın olması yeterlidir. Bu nedenle,Rüzgarın oluşmayacağı iki şehir B – D veya D – B Rüzgarın en zayıf oluştuğu şehirler ise B’den C ye veya D’den C ye doğrudur. Çünkü basınç farkları daha iyi anlamak için yaşamımızdaki örnekleri soruyu çözmeden önceRÜZGARIN YÜKSEK BASINÇ BÖLGESİNDEN Sıcaklığın az olduğu yerden ALÇAK BASINÇ BÖLGESİNE sıcaklığın yüksek olduğu yere doğru estiğini,Sıcaklık farkı ne kadar fazla olursa rüzgarın kuvvetinin de o kadar fazla olacağını Sıcaklığın yüksek olduğu yerlerde atmosfer gazları ısınarak gökyüzüne doğru hareket eder. Bu nedenle bu bölgelerde atmosfer gazı miktarı azalır ve ALÇAK BASINÇ bölgesi değeri ne kadar yüksek ise ATMOSFER BASINCI da o kadar nedenle şehirler arasındaki basınçlar arasındaki sıralamaC > B > D > Rüzgar BASINÇ FARKININ en fazla olduğu iki şehir arasında eser. Bu nedenle,Sıcaklığı en düşük olan şehirde YÜKSEK BASINÇ BÖLGESİ – C ŞEHRİSıcaklığı en yüksek olan şehirde ALÇAK BASINÇ BÖLGESİ oluşacaktır. A ŞEHRİBu yüzden rüzgar en şiddetli C ŞEHRİNDEN – A ŞEHRİNE DOĞRU Rüzgar şiddetinin en az olduğu iki şehri bulurken Sıcaklık Değerleri birbirine yakın iki şehir seçilmelidir. Çünkü Sıcaklık değerleri birbirine ne kadar yakınsa BASINÇ FARKLARI da birbirine yakın B’yeB’den D’yeD’den A’ya esen rüzgarın şiddeti az yaz aylarında evin içerisinde hava akımı oluşması için kapı pencere açarız. Bunun sebebi yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru havanın akmasını sağlamaktır. Pencereyi açtığınızda dışarıdan size doğru bir esinti oluşuyorsa dışarısı YÜKSEK BASINÇ ALANI içerisi ise ALÇAK BASINÇ ALANINI temsil hızlarına ve çevreye etkilerine göre farklı isimlerle adlandırılır. Aşağıdaki haberlere göz atalımMeteoroloji 11’inci Bölge Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, rüzgarın yarın sabah saatlerinden itibaren Doğu Karadeniz’in batısında, akşam ise doğusunda, batı ve kuzeybatı yönlerden 6 ila 8 kuvvetinde eseceğinin tahmin edildiği belirtildi. Açıklamada, saatte 50 ila 75 kilometre hızla esecek rüzgarın, perşembe günü akşam saatlerinden sonra etkisini kaybetmesinin beklendiği fırtına bekleniyor Meteoroloji Genel Müdürlüğünün yaptığı uyarıya göre, Akdeniz’de yarın akşam rüzgarın, kuzey yönlerden kuvvetli fırtına şeklinde eseceği tahmin ediliyor. Fırtınanın, cuma öğleden sonra etkisini kaybetmesi güney ve güneybatı sahillerini vuran Bulbul Kasırgasının yol açtığı şiddetli yağış ve fırtınada 3 kişi hayatını kaybetti. Dhaka Tribune’deki habere göre, Khulna ve Patuakhali bölgelerinde etkili olan yağış ve fırtına nedeniyle 3 kişinin yaşamını yitirdiği belirtildi. Yetkililer, en az 1,5 milyon kişinin güvenli bölgelere tahliye edildiğini bildirdi. Beraberindeki rüzgarların hızı saatte 120 kilometreye kadar varan Bulbul Kasırgası’nın ülkenin kuzeydoğu tarafına ilerlediği Hızı 1 km/sa ile 5 km/sa arası değişen rüzgar Hızı 6 km/sa ile 50 km/sa arası değişen rüzgar Hızı 51 km/sa ile 117 km/sa arası değişen rüzgar Tayfun Hızı 118 km/sa ve üzerinde olan rüzgar Dar bir alanda sıcak hava ile soğuk havanın aniden yer değiştirmesi ile oluşan rüzgar çeşididir. Dönerek ilerleyen bu hava akımı etrafındaki her şeyi içine çekmeye anemometre denilen bir alet ile ölçülür. Anemometre, rüzgarın bir pervaneyi döndürme hızından yararlanarak rüzgar hızını gösteren basit ölçü aletidir. Anemometrenin türkçe karşılığı Hızları farklı olan rüzgarların çevreye etkileri de farklıdır. Rüzgarların çevreye etkileri Beaufort Bifort Ölçeği ile meteroloji genel müdürlüğünün sitesinden alınan Beaufort Bifort Ölçeği su sürekli döngü halindedir. Okyanus, göl, deniz vb kaynaklardan veya canlıların hayatsal faaliyetleri sonucu havaya buharlaşıp havaya karışan su buharı havadaki nemin miktarını belirler. Bu su buharı belli bir seviyeye ulaştığında atmosferden yeryüzüne yağmur, kar, dolu, çiy veya kırağı olarak yeniden yer yüzüne MELTEMİ ve KARA MELTEMİKaralar katı olduğu için sıvı olan denizlere göre hızlı ısınır hızlı ise sıvı olduğu için geç ısınıp geç katıların atom veya molekülleri sıvılara göre birbirine daha vakti denize girerken sahil kumunun sıcaklığı çok fazladır. Deniz ise daha serindir. Akşama doğru deniz gündüz vaktinden daha sıcak sebeple kara parçası ve deniz arasında sıcaklık farkı oluşur. Bu sıcaklık farkı BASINÇ FARKLARININ oluşmasına sebep ve Kara arasında oluşan bu basınç farkı iki tip rüzgarın oluşmasına neden olur. BunlarDENİZ MELTEMİKARA MELTEMİ1- DENİZ MELTEMİDeniz Meltemi gündüzleri oluşan rüzgar hızlı ısınan kara parçası üzerindeki atmosfer gazları gökyüzüne yükselir. Bu yüzden kara parçası üzerinde gaz yoğunluğu azaldığı için ALÇAK BASINÇ ALANI karaya göre geç ısındığı için daha serindir ve sıcaklık daha düşüktür. Deniz üzerindeki gaz yoğunluğu karaya göre daha fazladır. Burada YÜKSEK BASINÇ BÖLGESİ oluşan YÜKSEK BASINÇ BÖLGESİNDEN Karada oluşan ALÇAK BASINÇ bölgesine doğru hareket eden yatay yönlü hava hareketi DENİZ MELTEMİNİ KARA MELTEMİKara Meltemi geceleri oluşan rüzgar battıktan sonra Karalar hızlıca soğumaya başlar. Deniz ise geç ısındığı için akşama doğru sıcaklığı karaya göre daha fazla olur. Bu sıcaklık farkı nedeniyle Deniz ve Kara arasında basınç farkı oluşur. Bu basınç farkı rüzgarın karadan denize doğru esmesine sebep olur. Bu rüzgar çeşidine KARA MELTEMİ doğru veya güneş battıktan sonra karalar hızlıca soğumaya başlar. Deniz ise daha yeni ısınmaktadır. Soğuyan kara parçası üzerine atmosfer gazları çöker. Kara üzerinde YÜKSEK BASINÇ ALANI ise karaya göre daha geç ısındığı için akşam saatlerine doğru daha sıcak olur. Bu yüzden deniz üzerindeki hava sıcaklığın etkisi ile yükselir. Deniz üzerinde ALÇAK BASINÇ ALANI ve karada oluşan bu sıcaklık farkının etkisi ile basınç farkları oluşur. Basıncın yüksek olduğu karadan basıncın az olduğu denize doğru rüzgar eser. Bu rüzgara KARA MELTEMİ OLAYLARIAtmosferde gerçekleşenlerYeryüzüne yakın yerde gerçekleşenlerYAĞMURSİSKARÇİYDOLUKIRAĞIYAĞMURYağmur özellikle kış aylarında sıkça karşılaştığımız bir yağış çeşididir. Sebebi atmosferdeki su buharınıngaz yoğunlaşarak/yoğuşarak yeniden sıvı hale gelerek yeryüzüne su buharının daha soğuk şartlarda yoğunlaşarak buz kristallerine dönüşür ve yeryüzüne inerKar Kristallerinin ÖyküsüÇok sayıda kar kristal çeşidi olmasına rağmen hepsi altı köşelidir. Kar tanelerinin kristal yapıları birbirinin tıpa tıp aynısı değildir. Mikroskopla büyütülen kar taneleri üzerinde yapılan araştırmalarda, kristal yapıları birbirinin aynı olan iki kar tanesine rastlanmamıştır. Kar kristalleri üzerinde ilk araştırmaları yapan Amerikalı Wilson Bentley, gördüğü muhteşem sanat karşısında adeta büyülenmiş ve elli yıl boyunca sürekli kar kristali fotoğrafı çekmiştir. Elde ettiği 6000 resim içinde kristal yapıları birbirinin aynı olan iki kar tanesine rastlayamamıştır. Daha sonraları diğer bilim adamlarının sürdürdüğü çalışmalar neticesinde şimdiye kadar kar tanecikleri arasında aynı büyüklükte, aynı şekilde ve aynı sayıda su molekülü ihtiva eden iki kristal bile kristallerinin şekillerinin çok fazla çeşitlilik göstermesi, popüler olan “birbirine benzer iki tane yok” ifadesine yol açmıştır. İstatistik olarak mümkün olmasına rağmen, yere inerken kristalin maruz kaldığı sıcaklık ve nem çok fazla değişkenlik gösterdiği için aynı şekilde iki kristal oldukça ender su buharı aşırı soğuma nedeniyle aniden yoğunlaşır ardından donar. Bu yağış şekline dolu Dolu ve Kar yağış çeşitlerini birbirine yağışında su buharı buz kristallerine döner. Doluda ise Su buharı yoğunlaşır ve donar buz yakın yerlerde bulunan su buharı soğuk nesnelere çarparak yoğunlaşır ve su damlacıklarına yani sıvıya dönüşür. Bu olaya çiy oluşumu yakın yerlerde bulunan su buharı eksi derecelerde yoğuşmadan direk bu kristallerine katı hale dönüşmesine geçmesine kırağı oluşumu içindeki su buharının yoğuşması veya donarak kristalleşmesi sonucu ortaya çıkan çok küçük su damlacıkları veya buz kristallerinden meydana gelir. Görüşü fazla düşürmeyen hafif sise pus denir.,İKLİMBir bölgede Ege Bölgesi, Karadeniz Bölgesi…vb uzun yıllar boyunca 10 – 15 yıl gözlemlenen hava olaylarının ortalamasına İKLİM iki nokta bir bölgede Ege Bölgesi, Karadeniz Bölgesi, İzmir, Afyon, Ağrı vb…30 – 35 yıl gibi uzun bir süre devam meydana getiren etkenleri araştıran ve değişimleri gözlemleyen bilim dalına iklim bilimi veya klimatoloji bilimi veya klimatoloji ile ilgilenen bilim insanlarına ise iklim bilimci ya da klimatolog Bir bölgenin iklimini tanımlayabilmek için en az 35-40 yıllık hava olaylarının gözlemlenmesi gerekmektedir. İklimi, hava olaylarından ayıran en temel farklardan birisi de budur. Sosyal Bilimleri dersinden de hatırlayacağımız üzere Dünya’da sıcak veya soğuk geçen birçok iklim çeşidi vardır. Türkiye’de bulunan iklimler ise Akdeniz İklimi, Karadeniz İklimi ve Karsal İklimdir. Bu iklim çeşitlerinin nerelerde olduğunu ve özelliklerini İklimiÖzelliği Kışları yağışlı ve ılık, yazları ise sıcak ve kuraktır. Yani kış mevsiminde yağış alır ve eksi derecelere düşmez. Yaz mevsiminde ise yağış azalır ve sıcaklık Bitki Örtüsü Boyu 1 – 2 metre olan kısa ağaçlardır. Diğer adı makidir. Zeytinlikler, Dağ Çileği, Zakkum, Böğürtlen gibi kısa ağaçlardır. Görüldüğü Yerler Akdeniz ve Ege Bölgesinin kıyıya yakın yerlerinde İklimiÖzelliği Her mevsim yağış alabilen, yaz ve kış ayları arasında sıcaklık farkının az olduğu iklim Bitki Örtüsü Çok yağış aldığı için doğal bitki örtüsü Yerler Karadeniz Bölgesinin kıyı kesimlerinde İklimÖzelliği Kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları ise kurak geçen iklim türüdür. Yaz ve kış ayları arasında sıcaklık farkı bitki örtüsü Bozkırlardır. Diğer adı steptir. birkaç santimetre yüksekliğindeki otlardan, soğanlı ve yumrulu bitkilere kadar değişen bitki türlerini iklimin olduğu yerlerde genellikle buğday tarımı Yerler İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri ile İç Ege bölgelerinde Olayları ve İklim Arasındaki FarklarKüresel İklim DeğişikliğiGezegenimizin atmosferi tıpkı bir sera gibi çalışır. Yeryüzüne ulaşan güneş ışınlarının neredeyse yarıya yakını yeryüzünden yansır. Atmosferimiz, sera gazı olarak da nitelendirilen karbondioksit, metan, su buharı, ozon, azot oksit vb. gazlar sayesinde yeryüzünden yansıyan güneş ışınlarının bir kısmını tekrar yeryüzüne gönderir. Bir battaniye işlevi gören sera gazları sayesinde yeryüzündeki ortalama sıcaklık, insanlar, hayvanlar ve bitkilerin hayatını sürdürmesine imkân verecek bir sıcaklığa ulaşır. Sera gazları olmasaydı, yeryüzünün ortalama sıcaklığı -18°C civarında olurdu. Sera gazlarının bu doğal etkisi “sera gazı etkisi” olarak adlandırılır. Fakat sera gazının bu doğal etkisinin insan eliyle arttırılması sonucu bu gazlar güneş ışınlarını normalden daha fazla bir ölçüde dünyada tutarak iklim değişiklikleri meydana getirmektedir. Bu olaya küresel iklim değişikliği adı insanlarının yapmış olduğu araştırmalar sonucunda son yıllarda atmosferdeki bazı gazların miktarında önemli değişiklikler olduğu gözlemlenmiştir. Bu gaz değişiminin temelinde metan CH4 ve karbondioksit CO2 gazları bulunmaktadır. Bu gazlara sera gazları adı verilir. Bu gazların atmosferdeki oranlarının artışı Güneş Işınlarının yeryüzünde daha fazla kalmasına sebep olmaktadır. Güneş ışınları yeryüzünde ne kadar fazla kalırsa yeryüzünün ısınması da o oranda Gazları Nelerdir? Bilinmesi gereken en önemli sera gazları Metan CH4 ve Karbondioksit CO2 Karbondioksit CO2 Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne IPCC göre atmosferde bulunan ve miktarı giderek artan karbondioksitin en önemli sera Etkisi Nedir?Sera etkisi atmosferde normal seviyede bulunan sera gazlarının fabrikalaşma, fosil yakıt kullanımı, orman yangınları … gibi insani etkiler sonucu artarak Dünya’nın daha fazla ısınmasına denir. Sera gazları Güneş ışınlarını yeryüzünde tutarak Dünya’nın daha fazla ısınmasına sebep gazlarını Dünyamızı örten bir battaniye gibi düşünebilirsiniz. Battaniye normal kalınlığında içerideki sıcaklık normal seviyededir. Fakat sera gazlarının atmosferdeki oranı arttıkça battaniye kalınlaşır ve Dünyamız daha fazla ısınarak sıcaklık değerleri artış gösterir. Bu sıcaklık artışına Küresel Isınma adı Gazları Neden Artar?Sanayileşme ve fabrikalaşmanın artması Daha çok fosil yakıt tüketimi ile karbondioksit salınımını nüfusunun artması Daha çok enerji ihtiyacı ve enerjinin genellikle fosil yakıtlar ile alanların yok edilmesi Doğanın oksijen kaynaklarını tüketerek atmosferdeki oksijen oranını kömür, petrol, doğalgaz gibi fosil yakıtların tüketilmesiKüresel İklim Değişikliği Nedir?Sera gazlarının insani faktörler sonucu artması ile Dünya genelinde yaşanan küresel ısınma beraberinde gelen mevsimsel değişikliklere Küresel İklim Değişikliği Gazlarının fazla salınımı – Küresel ısınmaya yol açar – Küresel ısınma da Küresel İklim değişikliğine yol Gazlarının artışı ile gerçekleşen Küresel Isınmanın yeryüzündeki kanıtlarıKutuplarda buzulların erimesi, Deniz seviyesindeki yükselmeler, Beklenmedik fırtınalar, Uzun süreli kuraklıklar, Birçok bitki ve hayvan türü neslinin azalması yaşanan küresel ısınmanın kanıtı olarak İklim Değişikliğinin Sonuçları Nelerdir?Her yıl artan sıcaklıklar Kuraklık ve Çölleşmeyi beraberinde daha sıcak ve kurak iklim kuşaklarının etkisinde suyunun miktarı giderek kara parçaları sular altında ürünler zamanla ve fırtınalar daha sık ve aniden İklim Değişikliğinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?Yenilenemez Fosil Yakıtlar yerine Yenilenebilir Enerji kaynakları kullanmak. Petrol, Kömür, Doğal gaz gibi fosil yakıtlar yerine yenilenebilir Güneş, Rüzgar ve Su enerjisine başta olmak üzere biyolojik çeşitliliğin korunması için önlemler toplu taşımacılığa geçilmeli ve bireysel araç kullanımının azaltılması. Küresel iklim değişikliğine karşı gerekli önlemlerin alınması için devletlerin uluslararası boyutta iş birliği yapması gerekmektedir. Bu işbirliğinin en önemlisi ülkelerin karbondioksit salınımını azaltması ve en aza konu anlatımını bitirdin. Şimdi8. Sınıf 1. Ünite İklim ve Hava Olayları 1. Çalışma Kağıdı8. Sınıf 1. Ünite İklim ve Hava Hareketleri 2. Çalışma Kağıdı8. Sınıf 1. Ünite İklim ve Hava Hareketleri 3. Çalışma Kağıdıçalışma kağıtlarını çözerek öğrendiklerini ve Hava Hareketleri Konu Anlatımını PDF Olarak İndir

yüksek basınç alçak basınç 8 sınıf